25ปีรุ่งอรุณ,  รศ.ประภาภัทร นิยม,  วิดีโอ

สนทนาใต้ร่มไม้กับ รศ.ประภาภัทร นิยม ตอนที่ ๔ “การศึกษาที่แท้คือการเรียนรู้ชีวิต”

นักเรียน: ปัญหาของการศึกษาตอนนี้คือ เด็กหรือว่าคนไม่เชื่อมั่นในระบบการศึกษา ซึ่งหนูมองว่ามันส่งผลให้การเรียนรู้ไม่เต็มที่ หนูมีน้องสาว เลยอยากรู้ว่า อาจารย์มีความเห็นหรือมีความคิดอย่างไร ให้เขาใช้ชีวิตอยู่บนชุดความคิดนั้น แต่เรียนรู้ได้อย่างเต็มที่ คือหนูไม่อยากไปเปลี่ยนความคิดของน้อง ไม่อยากไปบังคับ แต่อยากให้น้องเรียนรู้ได้อย่างเต็มที่แล้วเติบโตอย่างมีคุณภาพ

รศ.ประภาภัทร: ถ้าเขาอยู่ที่นี่ เขาจะมีภูมิคุ้มกันดีทีเดียว แล้วก็มีความเข้าใจตัวเองพอสมควร พอที่เขาจะยืดหยุ่นอยู่ในสถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างไม่ทุกข์ ไม่ได้มีอะไรต้องบีบคั้นตลอดเวลา มาประเด็นนี้ก็สำคัญ มนุษย์เรา เรามาเรียน การบรรลุผลที่สุดของมนุษย์คืออะไร ถ้าเรียนแล้วมีวิชาความรู้ไปมากมายแต่ว่าจิตใจอ่อนแอ ปวกเปียก การศึกษาทำหน้าที่เช่นนั้นสุดหรือยัง ไม่สุด เพราะฉะนั้นรุ่งอรุณมุ่งทำการศึกษาให้ไปสุดทางของมนุษย์ มนุษย์ที่มีจิตใจที่สมบูรณ์ นี่คือการศึกษาของรุ่งอรุณ ฐานเราเป็นพุทธรรม เรียนไปเพื่อชีวิต ไม่ได้เรียนไปเพื่อแค่สอบจบ ได้ประกาศนียบัตร ปริญญาบัตร ไม่ได้เรียนไปเพื่อมีงานทำที่ดี แต่ว่าเรียนไปเพื่อไปเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ อยู่ตรงไหน อยู่ที่ไหน ก็อยู่ได้ มีความสุข ไม่ทุกข์

“อะไรคืออาวุธที่สำคัญ อะไรคือเกราะป้องกันที่สำคัญที่สุด พวกเราต้องใช้ตลอดเวลานะ สติ ต้องรู้สึกตัว ว่าฉันทุกข์อยู่ ปกติแล้วจิตใจเราไม่จำเป็นต้องทุกข์เลย ถ้าเรารู้ตัวเราจะไม่เป็นเช่นนั้น แต่ถ้าเราไม่รู้นะ เราจะทุกข์ไปเลย กลายเป็นว่าเราตกเป็นทาสของเรื่องนั้นไปเลย ฝึกไว้ ฝึกสติ การรู้สึกตัว ไม่ได้รู้สึกแค่การเคลื่อนไหวร่างกาย หรือการทำอะไรต่ออะไรได้ ต้องรู้สึกเข้าไปที่ความรู้สึกของเรา โรงเรียนนี้จะมีคำถามที่ถามกันทุกวันว่า รู้สึกอย่างไร แล้วครูก็มักจะตอบไม่ได้ ว่ารู้สึกอย่างไร มักจะไปตอบความคิด คิดว่าอย่างนั้นอย่างนี้ ไม่กล้าดูไปที่ความรู้สึกอันแท้ของตัวเอง ไม่กล้าให้ความหมายของความรู้สึก ไม่กล้าตีแผ่ความรู้สึกนั้นออกมา เราก็ไม่สามารถที่จะล่วงรู้ได้ว่าเรากำลังเผชิญอะไร ก็จะแพ้ และจะเป็นไปอย่างนั้น”

“จากเรื่องสติกับเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ที่เราสามารถเรียนรู้ได้จากกายและใจของเรา มันทำให้เราเจอคุณค่าของตัวเราเอง ทำให้เราเจอว่า เรามีภูมิคุ้มกันอย่างง่ายๆ เราอยู่กับอะไร ก็อยู่ได้ เราไม่ต้องทุกข์ เราไม่จำเป็นต้องทุกข์กับอะไร ชีวิตของเราจะง่าย สบาย ไม่เป็นภาระกับทั้งตัวเอง ไม่เป็นภาระกับใคร ไม่เป็นภาระกับธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม นี่เป็นแง่มุมที่เป็นเรื่องของการศึกษาที่แท้”
– รศ.ประภาภัทร นิยม

บทสนทนาระหว่าง รศ.ประภาภัทร นิยม อธิการบดีสถาบันอาศรมศิลป์ และผู้ก่อตั้งโรงเรียนรุ่งอรุณ กับผู้บริหาร ครู บุคลากร และนักเรียน โรงเรียนรุ่งอรุณ ในงาน “ย้อนหยั่งรากลึก วิถีการเรียนรู้สู่ปัญญา ๒๕ ปี โรงเรียนรุ่งอรุณ” งานระลึกคุณครูบาอาจารย์ผู้ร่วมก่อตั้ง เนื่องในโอกาสครบรอบ ๒๕ ปี โรงเรียนรุ่งอรุณ เมื่อวันอังคารที่ ๑๔ มิถุนายน ๒๕๖๕ ณ ลานอิฐหน้าเรือนรสิกคาม (เรือนศิลปะ) โรงเรียนรุ่งอรุณ